Ortodontik Terimler
Bakteri Plağı: Dişler fırçalanmadığında diş üzerinde oluşan mikrop ve yiyecek artıklarından oluşan tabaka.
Braket: Dişe yapışan küçük dikdörtgen şeklinde telin içinden geçeceği parça. Telin dişe kuvveti iletmesini sağlar. Sert gıdalar yenirse diş yüzeyinden koparak ayrılır ve kuvveti dişe iletmez olur.
Bant: Telin ucunun sonlandığı tüpü taşıyan ve arkadaki birer dişi yüzük gibi çepeçevre saran ana tutucu parça.
Tüp: Telin en son ucunun girdiği parça. Bir braket gibi dişe yapışır.
Ark Teli: İdeal diş arkını taklit eden ve dişleri düzeltecek olan bir ovalin yarısı şeklindeki tel.
Ligatür Teli: Ark telini braketlere bağlayan bağlayıcı teller.
Ark Teli: Braketlerin içinden geçirilen ve dişleri hareket ettirecek olan bir ovalin yarısı şeklindeki tel.
Bant: Genellikle büyük azı dişlerine uygulanır. Dişi yüzük gibi çepeçevre saran tutucu parçalardan biridir. Yanak tarafında telin geçeceği bir tüp bulunur. Dil tarafında ise yardımcı bir çıkıntı mevcuttur.
Braket: Ark telinin dişe kuvvet iletebilmesi için dişe yapıştırılan parçadır. Ortasında ark telinin oturabileceği bir oluk bulunur. Ortodontik tedavi boyunca diş üzerinde yapışık kalması gereklidir. Kurallara uygun hareket etmeyip sert gıdalar yendiğinde diş yüzeyinden koparak ayrılır ve ortodontik kuvvet dişe iletilemez.
Geleneksel Braket Sistemleri: Ligatürleme işleminin tel ligatürler veya elatik ligatürler kullanılarak yapıldığı braket sistemleridir.
Kendinden bağlanan Braket Sistemleri: Ligatürleme işleminin braketlerin üzerinde bulunan özel kapak mekanizması ile yapıldığı sistemlerdir.
Metal Braket: Paslanmaz çelikten üretilmiş olan brakettir. Sabit ortodontik tedavi için en avantajlı braketlerdir.
Estetik Braket: Porselen, plastik, kompozit vb. maretyallerden üretilmiş brakettir. Kullanılan materyaller sayesinde daha estetik durmalarına karşın, tedavi için birçok dezavantajı bulunur.
Tüp: Bir braket gibi dişe yapışan ve içinden tel geçen tutuculardan biridir. Çoğu zaman büyük azı dişlerine uygulanır.
Ligatürleme: Ortodontik tellerin braket oluğuna bağlanma işlemine denir.
Ligatür Teli: Ortodontik materyalleri birbirlerine sağlam şekilde bağlamaya yarayan ince ve yumuşak paslanmaz çelik tellerdir.
Elastik Ligatür: Ortodontik telleri braket oluğuna bağlamaya yarayan elastik rondellerdir. Çeşitli renkleri mevcuttur.
Lingual Tedavi: Sabit ortodontik ataşmanların, dişlerin arka yüzlerine yapıştırılarak yapılan ortodontik tedavi sistemidir. Tedavi sırasında, dişlerin ön yüzlerinde teller görünmemektedir.
Separasyon Lastiği: Dişlere bantlama yapılabilmesi için bantlanacak dişin komşu dişlerle olan kontakların zayıflatılması gereklidir. Bantlama seansından önce bu lastikler komşu dişlerle olan temas noktalarına yerleştirilir. Seperasyon lastikleri ağız içi sıvıları ile şişerek dişleri birbirinden hafifçe aralar. Böylelikle bant yerleştirme işlemi rahatlıkla yapılabilir.
Ortodonti Pensi: Ortodontik teli ağızdan çıkartırken, keserken veya teller üzerinde bükümler yaparken kullanılan pense şeklindeki aletlerdir.
Ortodontik lastik: Ortodonti tedavi sırasında alt ve üst dişlerin optimum kapanışa geçebilmesi için hastanın kendisinin takıp çıkartabileceği değişik çap ve kalınlıktaki lastiklerdir.
Fonksiyonel Çene Ortopedisi: Büyüme gelişim döneminde, çeşitli aygıtlar kullanarak, çenelerin büyümesini yönlendirme işidir.
Ortodontik Tedavi: Dişlerin konum ve kapanış bozukluklarını düzenlemeyi amaçlayan tedavidir.
Ortopedik Tedavi: Çenelerinkonum bozukluklarını düzenlemeyi amaçlayan tedavidir.
Ortodontik Mum: Ortodontik materyaller ağıza yerleştirildikten sonra dudaklar, yanak içleri ve dilin yüzeyi tahriş olabilir. Tellerin ilk takıldığı seansta ortodontistin verdiği mum, acıtan veya batan yüzeye mercimek tanesi kadar yapıştırıldığında, acıyan yüzey ile arasında bariyer görevi görecek ve daha fazla tahriş olması engellenecektir.
Panoramik Radyografi: Bütün üst ve alt dişlerle birlikte üst çene komşu yapıların ve alt çenenin bütünün tek bir karede görüntüsüdür. Çene eklemlerinin anatomisi hakkında basit bir bilgi de verebilir. İki boyutlu bir film olduğu için yapıların birebir görüntüsünü vermez.
Sefalometrik Radyografi: Ortodontik tedavi planlaması için mutlaka gereken yan kafa filmidir. Dişlerin kafa kaidesi ile yaptığı açılar değerlendirilerek tedavi planlaması oluşturulur. Kesici dişler ve dudak pozisyonu ile ilişkisi ancak bu radyografi sayesinde tespit edilebilir.
