Çene Eklemi ve Splint Tedavisi
Temporamandibular eklem, sağ ve solda olmak üzere iki adettir ve alt çene kemiği üzerinde bulunur. Vücudumuzdaki diğer eklemlerden farklıdır ve daha komplike bir yapı teşkil eder. Her iki eklem başı da alt çeneye bağlı olduğu için, alt çene hareketlerinde ya da fonksiyonel değişikliklerinde bir eklem diğerini etkileyebilir. Dolayısıyla her iki eklemin de sağlığı önemlidir. Eklem başları, temporal kemiğin glenoid fossa adı verilen çukurunda yer alır. Temporal kemik ile eklem başı (kondil) arasında ise fibrokartilaj dokudan oluşan artiküler disk bulunur. Sağlıklı bir eklemde artiküler disk, glenoid fossa ile eklem başı (kondil) arasında yer alır.
Eklem yapıları zarar görmeden önlem alınmalıdır.
Temporamandibular eklem bünyesindeki yapıları, kollajen bağ dokusundan oluşan eklem ligamentleri korur. Bu ligamentler, üzerilerine gelebilecek aralıklı kuvvetlere dayanıklı olarak yapılanmışlardır ve eklemin hareketlerini kısıtlarlar. Ancak, sürekli ve anormal kuvvetler karşısında zarar görebilirler ve zarar gören ligamentin iyileşme olasılığı oldukça düşüktür. Özellikle; diş sıkma, gıcırdatma ve dişlerin karşılıklı kapanışları sırasında oluşan erken temaslar, eklem yapılarına zarar veren kuvvetler oluştururlar. Bu gibi durumlar mevcut ise, eklem yapıları zarar görmeden önce önlem alınmalıdır. Çünkü, eklem rahatsızlıklarının tedavisinde, eklem dokularının tamamen sağlıklı hale dönmeleri mümkün olmamaktadır. Bununla birlikte, hastaların belirti ve bulgularında azalma meydana gelmekte ve durumlarının kötüleşmesi engellenmektedir.
Ağız açmada kısıtlılık
Temporamandibular eklem problemi olan bireylerde, ağız açma-kapama esnasında ses, hafif ağrı ve ağız açmada kısıtlılık görülebilir. Eklem rahatsızlıklarının ilerlediği durumlarda ise eklem yüzeylerindeki kemiklerin sürtünmesine bağlı çok şiddetli ağrılar, ağız açmada kısıtlılık, açtıktan sonra kapatamama gibi problemler, baş, boyun ve kulak ağrısı gibi belirtiler görülebilir. Eklem problemi yaratan etkenlerden biri de psikolojik strestir. Diş sıkma ve gıcırdatma psikolojik stres belirtisidir. Bu tip bireylerde, tedavi esnasında stresin kontrol altına alınması büyük önem taşır. Eklem rahatsızlıklarının tedavisinde kasları rahatlatmak ve eklem diskine gelen baskıyı azaltmak ve temporamandibular eklem dokularının kendini yenilemesine izin vermek için ”eklem splinti” denilen hareketli ağız içi aparey kullanılır.
Diş sıkma ve diş gıcırdatma
Eklem splintiyle, eklem rahatsızlıklarında rol oynayan diş sıkma ve gıcırdatma gibi alışkanlıklar da kontrol altına alınmış olur. Eklem splintleri bir süreliğine konuşmayı zorlaştırırlar ve tükürük akışını arttırırlar. Ancak, zaman içerisinde apareye alışılacağından bu şikayetler de ortadan kalkar. Çene eklemi, sadece çiğneme esnasında değil, konuşma ve yutkunma fonksiyonlarında da hareket eder. Bu nedenle, en çok kullandığımız eklemlerden biridir. Bu sebeple, temporamandibular eklem sağlığının hayatımızdaki rolü çok önemlidir.